بین 18 تا 26 دی ماه سال 1403، اقتصاد جهانی روندهای متنوعی را در مناطق مختلف جهان طی کرد. پیش‌بینی‌های سازمان ملل از رشد اقتصادی متوسط ۲.۸ درصدی در سال ۲۰۲۵ حکایت دارند که اقتصادهای بزرگی همچون چین، ایالات متحده، هند و اندونزی سهم قابل‌توجهی در آن خواهند داشت. با این حال، چالش‌هایی نظیر تنش‌های ژئوپلیتیکی، فشارهای تورمی و نابرابری‌های منطقه‌ای همچنان پابرجاست. در ایران، شرایط اقتصادی به دلیل عواملی همچون تحریم‌های بین‌المللی، کاهش درآمدهای نفتی و چالش‌های سیاست‌گذاری داخلی وخیم‌تر شده است.
بررسی کلی اقتصاد جهانی
سازمان ملل رشد اقتصادی جهانی را برای سال ۲۰۲۵ میلادی در حدود ۲.۸ درصد پیش‌بینی کرده است. این رشد که در برابر چالش‌هایی نظیر جنگ‌ها و تورم به‌دست آمده، به عملکرد قوی اما کُندتر اقتصادهای چین و ایالات متحده و همچنین عملکرد مطلوب هند و اندونزی نسبت داده می‌شود. پیش‌بینی می‌شود اتحادیه اروپا، ژاپن و بریتانیا شاهد بهبودهای اندک اقتصادی باشند.اقتصاد ایالات متحده، به‌دلیل تقاضای بالای مصرف‌کنندگان و بخش عمومی، عملکردی فراتر از انتظارات نشان داد، اما پیش‌بینی می‌شود رشد اقتصادی آن در سال ۲۰۲۵ میلادی به ۱.۹ درصد کاهش یابد. رشد اقتصادی چین نیز با کاهش جزئی به ۴.۸ درصد خواهد رسید که ناشی از کاهش چشمگیر خرید و فروش و چالش‌های موجود در بخش املاک و مستغلات است و مداخلات دولتی را الزامی نموده است. انتظار می‌رود هند با رشد ۶.۶ درصدی، نقش کلیدی در رشد اقتصادی جنوب آسیا ایفا کند. روند بهبود اقتصادی جهانی همچنان نابرابر است و عمدتاً بر اقتصادهای بزرگ متمرکز شده است، اما کاهش فقر، به‌ویژه در آسیا، همچنان ادامه دارد. این گزارش تأکید می‌کند که جهان، علی‌رغم شوک‌های بی‌سابقه اخیر و سیاست‌های پولی انقباضی، از وقوع رکودی گسترده اجتناب کرده است.
آفریقا
چشم‌انداز اقتصادی آفریقا همچنان متنوع است. برخی کشورها به دلیل صادرات منابع طبیعی رشد می‌کنند، در حالی که برخی دیگر با چالش‌هایی نظیر بی‌ثباتی سیاسی و بحران‌های بهداشتی روبرو هستند.
آسیا
چین: پیش‌بینی می‌شود رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۵ میلادی با کاهش جزئی به ۴.۸ درصد برسد. این کاهش به دلیل مشکلات بخش املاک و مستغلات است.
هند: پیش‌بینی می‌شود هند با رشد ۶.۶ درصدی، نقش مهمی در رشد اقتصادی جنوب آسیا ایفا کند و سهم قابل‌توجهی در عملکرد اقتصادی منطقه داشته باشد.
اروپا
انتظار می‌رود اتحادیه اروپا شاهد بهبود اندکی در اقتصادش باشد. نرخ رشد اقتصادی در کشورهای عضو متفاوت خواهد بود. چالش‌هایی نظیر گذار به انرژی‌های جدید و تنش‌های ژئوپلیتیکی همچنان بر سیاست‌ها و عملکرد اقتصادی منطقه تأثیر می‌گذارند.
آمریکای شمالی
ایالات متحده: پیش‌بینی می‌شود که رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۵ میلادی به ۱.۹ درصد کاهش یابد.
آمریکای جنوبی
اقتصاد آمریکای جنوبی روندهای متنوعی را تجربه می‌کند. برخی کشورها از صادرات کالاها سود می‌برند، در حالی که برخی دیگر با تورم و بی‌ثباتی سیاسی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
اقتصاد ایران
ارز کشور به پایین‌ترین حد تاریخی خود رسیده و آلودگی هوای تهران مشکلات بیشتری را به همراه داشته است.
جامعه بین‌المللی، به‌ویژه اروپا، برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران را تهدیدی جدی می‌بیند و احتمالاً تحریم‌های سازمان ملل دوباره اعمال خواهند شد. از سوی دیگر، کمبود انرژی و کاهش دمای هوا سبب شده است تا میزان عرضه برق و گاز به واحدهای تولید کاهش یافته و با تعطیلی بنگاه های صنعتی میزان هزینه تولید در ایران افزایش یابد.
نتیجه‌گیری
اقتصاد جهانی در هفته گذشته، ترکیبی از رشد و چالش‌ها را در مناطق مختلف جهان از خود نشان داد. در حالی که اقتصادهای بزرگی مانند چین، ایالات متحده و هند همچنان موتور رشد جهانی هستند، نابرابری‌های منطقه‌ای و تنش‌های ژئوپلیتیکی چالش‌های قابل‌توجهی را ایجاد کرده‌اند.
اقتصاد ایران در وضعیتی شکننده قرار دارد و عوامل داخلی و خارجی به وخامت اوضاع اقتصادی این کشور دامن زده‌اند. سیاست‌گذاران جهانی باید این پیچیدگی‌ها را مدیریت کنند تا به رشد اقتصادی پایدار و فراگیر دست یابند.
تهیه شده در مرکز شتاب تبریز- TAC