اقتصاد جهانی طی هفته گذشته با فرصتها و چالشهای متنوعی مواجه بود. نوسانات بازار انرژی، پیشرفتهای نوآورانه دیجیتال و تغییرات در پویایی تجارت و تنشهای ژئوپلیتیکی، در این بازه زمانی مشاهده میشوند. اقتصادهای بزرگ روندهای متفاوتی را نشان دادند؛ آمریکا ثابت در رشد اقتصادی خود را حفظ کرد، اروپا با فشارهای تورمی دستوپنجه نرم کرد و آسیا شاهد فعالیتهای قوی در بخش تولید بود. در همین حال، تهدیدات سایبری و تعهدات مربوط به انرژی سبز در رویدادهایی مانند COP28 و مجمع جهانی اقتصاد مورد توجه قرار گرفتند.
آمریکای شمالی
اقتصاد ایالات متحده مسیر رشد خود را با پشتیبانی از هزینهکرد بالای مصرفکنندگان و رشد 4.9 درصدی تولید ناخالص داخلی در سهماهه سوم سال 2024 ادامه داد. با این حال، بازار کار نشانههایی از افت را نشان داد و فرصتهای شغلی نسبت به ماه قبل 6 درصد کاهش یافتند. نرخ تورم در سطح 3.2 درصد باقی ماند که مطابق با هدفگذاری بانک مرکزی بود. اقتصاد کانادا نیز با رشد 2.3 درصدی تولید ناخالص داخلی در سهماهه میلادی اخیر، به لطف صادرات انرژی و بخش فناوری، ثبات از خود نشان داد، هرچند نگرانیها در مورد مسکن همچنان پابرجاست.
اروپا
منطقه یورو رشد اندک 0.7 درصدی تولید ناخالص داخلی را گزارش کرد که تحت تاثیر تورم 5.6 درصد بود. آلمان، بزرگترین اقتصاد اروپا، با کاهش 0.4 درصدی تولید صنعتی، مشکلات بخش خودروسازی را بروز داد. در مقابل، فرانسه رشد 1.1 درصدی در بخش خدمات را تجربه کرد. بریتانیا با ترکیب تورم بالا (6.2 درصد) و رشد اقتصادی ناچیز (0.3 درصد) با شرایط رکود تورمی مواجه بود.
آسیا-اقیانوسیه
شاخص PMI تولیدی چین به 51.2 رسید که نشاندهنده گسترش در بخش صنعتی این کشور است، در حالی که صادرات آن 7.4 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت. هند رشد قوی اقتصادی خود را با نرخ 6.3 درصد برای سهماهه چهارم سال 2024 حفظ کرد که ناشی از سرمایهگذاری در زیرساختها و فناوری سبز بود. اقتصاد ژاپن نیز با رشد 1.6 درصدی در صادرات فناوری پایدار ماند.
خاورمیانه و آفریقا
خاورمیانه از ثبات قیمت نفت در سطح 78 دلار برای هر بشکه سود برد، در حالی که عربستان سعودی و امارات متحده عربی پیشتاز سرمایهگذاری در انتقال انرژی بودند. به دلیل افزایش قیمت مواد غذایی، نیجریه و آفریقای جنوبی با فشارهای تورمی 18 درصدی و 14 درصدی دستوپنجه نرم میکردند، اما مصر با رشد 4.5 درصدی تولید ناخالص داخلی نشانههایی از بهبود اقتصادی را نشان داد.
آمریکای لاتین
اقتصاد برزیل با رشد 1.2 درصدی، به لطف عملکرد قوی در کشاورزی و صادرات انرژی، پیشرفت داشت، در حالی که مکزیک افزایش 2.1 درصدی در جریانهای حوالهای بانکی را تجربه کرد که بر هزینههای مصرفکننده تاثیر گذاشت.
روند جهانی
انرژی: تعهد بیش از 120 کشور در COP28 به دو برابر کردن سرعت بهبود بهرهوری انرژی، تمرکز جهانی بر پایداری انرژی را نشان داد. سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر و مدیریت انرژی بهطور قابل توجهی افزایش یافت.
امنیت سایبری: مجمع جهانی اقتصاد تهدیدات رو به رشد امنیت سایبری را نمایان کرد. 56 درصد از رهبران ابراز نگرانی کردند که استفاده نادرست از هوش مصنوعی به مهاجمان سایبری برتری میدهد.
تجارت و جریانهای سرمایه: جریانهای تجاری جهانی پس از ماهها رکود، با 1.5 درصد افزایش بهبود یافت که به دلیل افزایش تقاضا در بازارهای نوظهور بود.
اقتصاد ایران
عملکرد اقتصادی ایران در هفته گذشته منعکسکننده چالشها و فرصتهای موجود بود. نرخ تورم ملی همچنان در سطح بالای 42 درصد باقی مانده که ناشی از نوسانات قیمت مواد غذایی و مسکن بود. با این حال، بخش صنعتی رشد 3 درصدی در تولید، بهویژه در پتروشیمی و معدن، را تجربه کرد. تجارت با چین 5.7 درصد افزایش یافت که نشاندهنده تعمیق روابط اقتصادی است. از سوی دیگر، دولت سرمایهگذاری 1.5 میلیارد دلاری در پروژههای انرژی تجدیدپذیر را اعلام کرد که با روند جهانی همسو است.
تهیه شده در مرکز شتاب تبریز- TAC