به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی تبریز، این نمایشگاه با جذب بیش از شش هزار و 500 شرکت‌کننده و یک‌هزار و 800 استارت‌آپ، به بستری برای ارائه نوآوری‌های پیشرفته و فناوری‌های تحول‌آفرین تبدیل شده است. جیتکس 2024، با تمرکز بر موضوعات کلیدی مانند هوش مصنوعی، نسل پنجم ارتباطات (5G)  ، اینترنت اشیاء (IoT)، امنیت سایبری، و خودروهای خودران، نقطه عطفی در تحول دیجیتال و آینده‌نگری در صنایع مختلف به شمار می‌آید.
نمایشگاه امسال میزبان شرکت‌های بزرگ جهانی مانند اوراکل، دل، مایکروسافت، هوآوی، انویدیا، علی‌بابا کلود و گوگل کلود بود که آخرین دستاوردهای خود در حوزه‌های هوش مصنوعی، زیرساخت‌های ابری و امنیت را به نمایش گذاشتند. به عنوان مثال، اوراکل بر فناوری‌های هوش مصنوعی و محاسبات ابری متمرکز بود و همکاری‌های مهمی با نهادهای اماراتی مانند مؤسسه مسکن محمد بن راشد برای توسعه شهرهای هوشمند خبر داد. شرکت دل نیز بر راه‌حل‌های «کارخانه هوش مصنوعی» تأکید داشت و مایکروسافت از طرح «ابتکار مهارت‌آموزی ملی در حوزه هوش مصنوعی» برای توانمندسازی استعدادهای محلی رونمایی کرد.
در این رویداد، پنج روز متوالی به موضوعات تخصصی مختلف اختصاص داده شده بود که هر روز آن محوریتی خاص دارد، از جمله «روز سرمایه‌گذاری فناوری»، «روز هوش مصنوعی پیشرفته» و «روز امنیت سایبری». حضور گسترده شرکت‌های بین‌المللی و غول‌های فناوری نظیر هواوی، نوکیا، آمازون، و e& به همراه استارت‌آپ‌های نوپا و نوآور، جیتکس 2024 را به یکی از تأثیرگذارترین بسترهای تبادل ایده‌ها و فناوری‌های آینده تبدیل کرده بود.
علاوه بر این، نمایشگاه جیتکس همواره محلی برای ایجاد همکاری‌های بین‌المللی و عقد توافق‌نامه‌های استراتژیک بوده است. در جیتکس 2024 نیز بیش از 230 توافق‌نامه جدید در حوزه‌های مختلف فناوری به امضا رسید که نشان‌دهنده نقش این رویداد در تسریع توسعه جهانی فناوری و گسترش تعاملات بین‌المللی است.
در کنار این فعالیت‌های گسترده بین‌المللی، شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی نیز حضوری چشمگیر در جیتکس 2024 داشتند. پاویون ایران با حضور 20 شرکت دانش‌بنیان به همت صندوق نوآوری و شکوفایی، زمینه‌ای مناسب برای معرفی توانمندی‌های کشور در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد کرده بود. شرکت‌های ایرانی با ارائه محصولات و راهکارهای نوین در حوزه‌هایی نظیر هوش مصنوعی، سیستم‌های مدیریت اطلاعات، و اتوماسیون صنعتی، در این نمایشگاه به نمایش گذاشته بودند.
جیتکس 2024، با توجه به تنوع موضوعات مطرح شده و گستردگی مشارکت‌کنندگان، جایگاه خود را به عنوان بزرگترین و تأثیرگذارترین رویداد فناوری جهان تثبیت کرده است. این نمایشگاه نه‌تنها محلی برای نمایش جدیدترین دستاوردهای فناوری است، بلکه فرصتی بی‌نظیر برای شرکت‌ها و دولت‌ها برای کشف راهکارهای نوآورانه و همکاری‌های استراتژیک به شمار می‌آید. در این گزارش، ضمن بررسی دستاوردهای این رویداد بین‌المللی، به نقش و جایگاه شرکت‌های ایرانی حاضر در جیتکس 2024 نیز پرداخته خواهد شد.

تاریخچه و پیشینه نمایشگاه جیتکس
جیتکس (GITEX) از سال 1981 به عنوان یک رویداد منطقه‌ای در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات آغاز به کار کرد و به مرور زمان به یکی از برجسته‌ترین رویدادهای فناوری جهان تبدیل شد. در طول چهار دهه گذشته، جیتکس با حضور شرکت‌های برتر جهان، به بستری برای نمایش جدیدترین نوآوری‌ها و فناوری‌های پیشرفته در عرصه‌های مختلف تبدیل شده است. امروزه، جیتکس نه تنها مکانی برای نمایش فناوری‌های نوین است، بلکه محلی برای برقراری تعاملات تجاری، ایجاد شبکه‌های جهانی و عقد قراردادهای استراتژیک میان شرکت‌ها و دولت‌ها به شمار می‌آید.

  موضوعات و محورهای اصلی نمایشگاه در سال 2024
نمایشگاه جیتکس 2024 با تمرکز بر پنج محور کلیدی در طول پنج روز، موضوعات مختلف و نوآورانه را مورد بررسی قرار داد. این محورها شامل:
هوش مصنوعی (AI) و صنایع نوظهور: نقش هوش مصنوعی در تحول صنایع مختلف و پتانسیل آن برای بهبود فرآیندهای اقتصادی، اجتماعی و صنعتی از مهم‌ترین موضوعات این دوره بود. از کاربردهای AI در حوزه پزشکی و سلامت گرفته تا نقش آن در توسعه خودروهای خودران و ارتقای امنیت سایبری، همگی در این نمایشگاه بررسی شدند.
نسل پنجم ارتباطات (5G) و اتصالات هوشمند: 5G  به عنوان یکی از محوری‌ترین فناوری‌های جیتکس 2024، نقش اساسی در تسریع ارتباطات، کاهش تأخیرات شبکه، و توسعه IoT داشت. این فناوری با ارائه سرعت‌های بی‌نظیر و قابلیت‌های پیشرفته، بستر مناسبی برای توسعه خودروهای خودران، شهرهای هوشمند، و اتوماسیون صنعتی فراهم کرده است.
امنیت سایبری: با توجه به افزایش تهدیدات سایبری و رشد بی‌سابقه حملات به زیرساخت‌های دیجیتال، امنیت سایبری یکی از موضوعات کلیدی در جیتکس 2024 بود. شرکت‌های بزرگ و متخصصین این حوزه، راهکارها و فناوری‌های نوین خود را برای مقابله با تهدیدات سایبری ارائه دادند و در جلسات مختلف به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی امنیت دیجیتال پرداختند.
اینترنت اشیاء (IoT): اینترنت اشیاء به عنوان یکی از فناوری‌های کلیدی این دوره، نقش مهمی در ایجاد شبکه‌های هوشمند، بهبود زندگی شهری، و افزایش بهره‌وری در صنایع مختلف ایفا کرد. IoT  با اتصال میلیاردها دستگاه به یکدیگر و تحلیل داده‌های حاصل، تحولات اساسی در بخش‌های کشاورزی، بهداشت، حمل و نقل، و انرژی به ارمغان آورده است.
اتوماسیون هوشمند و خودروهای خودران: تحولات عظیمی در حوزه حمل و نقل و خودروهای خودران با تکیه بر هوش مصنوعی و5G  در این دوره به نمایش گذاشته شده بود. شرکت‌های بزرگ خودروسازی و فناوری‌های مرتبط با این حوزه، نوآوری‌ها و محصولات خود را در زمینه خودروهای هوشمند و خودران به نمایش گذاشته بودند که به طور خاص مورد توجه شرکت‌کنندگان قرار گرفت.

  رویدادهای مهم جیتکس 2024
نمایشگاه جیتکس 2024 نه تنها به عنوان بزرگترین رویداد فناوری جهان شناخته می‌شود، بلکه به واسطه برنامه‌های متنوع، سخنرانی‌ها، پنل‌های تخصصی، و رویدادهای کلیدی خود، محلی برای تبادل دانش، ایده‌ها و نوآوری‌های تحول‌آفرین در سطح جهانی است. هر روز از این نمایشگاه به موضوعات خاصی اختصاص یافته بود که طی آن شرکت‌های بزرگ و متخصصان برجسته به معرفی جدیدترین دستاوردهای خود و بحث درباره چالش‌ها و فرصت‌های پیشِ روی صنایع مختلف پرداختند. در این بخش، به بررسی مهم‌ترین رویدادها و برنامه‌های کلیدی جیتکس 2024 می‌پردازیم.

روز اول: سرمایه‌گذاری فناوری (Tech Investment Day)  
روز اول جیتکس 2024 با تمرکز بر سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری آغاز شد. در این روز، رویدادهایی با محوریت بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوظهور و استارت‌آپ‌ها برگزار شد. شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مخاطره‌آمیز (Venture Capital) به معرفی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود در حوزه‌های کلیدی مانند هوش مصنوعی، فناوری‌های مالی (FinTech) و اینترنت اشیاء پرداختند.
نشست رهبران دیجیتال در اقتصاد آینده: این نشست که با حضور مقامات ارشد دولتی و مدیران شرکت‌های بزرگ برگزار شد، به بررسی نقش فناوری در رشد اقتصادی و اهمیت سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوآورانه اختصاص یافت. در این نشست، وزیر اقتصاد امارات متحده عربی به ارائه چشم‌اندازهای کشور در حوزه فناوری پرداخت و برنامه‌های بلندمدت برای تقویت رقابت‌پذیری این کشور در سطح جهانی را معرفی کرد.
در این نشست کارشناسان جهانی به بررسی مقررات هوش مصنوعی، مالیات دیجیتال و نوآوری‌های حوزه حمل و نقل هوشمند پرداختند. امنیت سایبری نیز به عنوان یکی از موضوعات مهم مورد بحث قرار گرفت و به نیاز به حفاظت از زیرساخت‌های دیجیتال در برابر تهدیدات روزافزون اشاره شد. بخش جدیدی به نام "سلامت دیجیتال ۵.۰" نیز معرفی شد که نقش تحول‌آفرین هوش مصنوعی در حوزه سلامت را بررسی کرد.
نشست سرمایه‌گذاران استارت‌آپ‌ها: در این رویداد، یک‌هزار و 200 سرمایه‌گذار به بررسی پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های فعال در حوزه فناوری‌های نوین پرداختند. بیش از 230 قرارداد همکاری میان شرکت‌های فناورانه و سرمایه‌گذاران منعقد شد که نشان‌دهنده اهمیت جیتکس به عنوان بستری برای جذب سرمایه‌های خارجی و حمایت از شرکت‌های نوآور است.

روز دوم: هوش مصنوعی پیشرفته (Super AI Tuesday)
روز دوم جیتکس 2024 به عنوان «روز هوش مصنوعی پیشرفته» شناخته شد و به بررسی نقش هوش مصنوعی در تحولات آینده اختصاص داشت. این روز شاهد معرفی جدیدترین کاربردهای هوش مصنوعی در صنایع مختلف از جمله پزشکی، حمل‌ونقل، و امنیت سایبری بود. شرکت‌ها و پژوهشگران از سراسر جهان دستاوردهای خود در زمینه AI را به نمایش گذاشتند.
نشست آینده پزشکی، آیا در آستانه یک تحول هستیم؟: در این نشست، متخصصان هوش مصنوعی و پزشکان برجسته به بررسی نقش AI در سرعت‌بخشی به فرآیند کشف داروها و بهبود سیستم‌های درمانی پرداختند. شرکت سانوفی یکی از پیشگامان در این حوزه بود که با معرفی راهکارهای AI محور خود، آینده‌ای روشن برای صنعت داروسازی ترسیم کرد.
پرونده مطالعهBabyX: یکی از جالب‌ترین رویدادهای این روز، معرفی پروژه BabyX بود که به شبیه‌سازی نوزادان با استفاده از هوش مصنوعی و سیستم‌های مغزی مجازی می‌پردازد. این پروژه به منظور بررسی نحوه یادگیری و واکنش‌های انسانی توسعه داده شده و می‌تواند تحولی در زمینه شبیه‌سازی‌های AI در اقتصاد و جامعه ایجاد کند.

  روز سوم: امنیت سایبری   (Cybersecurity Day)
روز سوم جیتکس 2024 به «روز امنیت سایبری» اختصاص داشت و به چالش‌های امنیت دیجیتال در عصر تحول دیجیتال پرداخت. این روز به ویژه با حضور مدیران امنیتی و تحلیلگران برجسته از صنایع مختلف همراه بود که راهکارهای جدید برای مقابله با تهدیدات سایبری و افزایش امنیت شبکه‌های دیجیتال را به اشتراک گذاشتند.
نشست تهدیدات دیجیتال و فرصت‌های نوین: در این نشست، متخصصان از حوزه‌های مالی، دولتی و فناوری اطلاعات به بررسی تهدیدات روزافزون سایبری پرداختند. مقامات امنیتی امارات متحده عربی و ایالات متحده آمریکا نیز به ارائه تجربیات خود در استفاده از هوش مصنوعی برای مقابله با حملات سایبری پرداخته و بر اهمیت همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه تأکید کردند.
میزگرد هک زنده: یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این روز، هک زنده توسط هکرهای اخلاقی بود که نحوه انجام حملات سایبری با استفاده از ابزارهای AI و همچنین راهکارهای مقابله با آن‌ها را به نمایش گذاشتند. این رویداد توجه ویژه‌ای به آموزش و ارتقاء سطح آگاهی در زمینه امنیت دیجیتال داشت.

روز چهارم: دیتاسنترها و آینده زیرساخت‌های داده  (Data Centers Universe)
روز چهارم نمایشگاه با تمرکز بر اهمیت مراکز داده و زیرساخت‌های دیجیتال در دنیای مدرن برگزار شد. این روز با حضور شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، به بررسی چالش‌ها و نوآوری‌های مربوط به مدیریت داده‌ها و زیرساخت‌های پایدار و هوشمند پرداخت.
نشست آینده مراکز داده: در این نشست، شرکت‌های بزرگ مانند هواوی، سیسکو و نوکیا به ارائه راهکارهای جدید خود برای مدیریت مراکز داده با استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، IoT  و 5G پرداختند. این راهکارها با هدف بهبود بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها در مدیریت زیرساخت‌های دیجیتال ارائه شدند.
راهکارهای پایدار انرژی برای دیتاسنترها: با توجه به رشد چشمگیر مصرف انرژی در مراکز داده، این نشست به بررسی راهکارهای پایدار انرژی و استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر در زیرساخت‌های داده پرداخت. شرکت‌های پیشرو راهکارهای جدیدی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی و بهبود بهره‌وری انرژی در مراکز داده معرفی کردند.

  روز پنجم: حمل و نقل هوشمند و خودران  (Future Mobility)
روز آخر جیتکس 2024 به «روز حمل و نقل هوشمند و خودروهای خودران» اختصاص داشت. در این روز، شرکت‌های خودروسازی و فناوری‌های مرتبط با حمل و نقل هوشمند، آخرین دستاوردهای خود را در زمینه خودروهای خودران، وسایل نقلیه هوایی الکتریکی و حمل و نقل شهری ارائه کردند.
نشست آینده خودروهای خودران: شرکت‌هایی مانند تسلا و نیسان در این نشست به بررسی پیشرفت‌های اخیر در زمینه خودروهای خودران پرداختند. فناوری‌های 5G ‌ و AI به عنوان دو عنصر کلیدی در توسعه خودروهای هوشمند و خودران معرفی شدند که می‌توانند ایمنی حمل و نقل را افزایش داده و تجربه‌ای بهتر و کارآمدتر برای کاربران فراهم کنند.
نمایش خودروهای برقی پیشرفته: یکی از بخش‌های جالب این روز، نمایش خودروهای برقی و خودران بود. شرکت‌های بزرگ مانند نیسان خودروهای هوشمند خود را با استفاده از فناوری‌های پیشرفته به نمایش گذاشتند. از جمله محصولات معرفی شده، خودروی برقی پیشرفته Nissan Hyper-Force  بود که با استفاده از فناوری 5G تجربه‌ای بی‌نظیر از رانندگی هوشمند ارائه می‌دهد.

جلسات جانبی و نشست‌های تخصصی
علاوه بر رویدادهای محوری، جیتکس 2024 شاهد برگزاری تعداد زیادی جلسات جانبی و نشست‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف فناوری بود. این نشست‌ها با حضور کارشناسان و فعالان برجسته هر حوزه، به بحث و تبادل نظر درباره نوآوری‌ها، چالش‌ها و فرصت‌های نوین پرداختند.
نشست رهبریAI: این نشست به بررسی تأثیر هوش مصنوعی بر جامعه و تحول در مدل‌های رهبری پرداخت و بر اهمیت حکمرانی و نظارت بر AI تأکید کرد. مقامات برجسته از دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی درباره نحوه تنظیم مقررات و سیاست‌های مرتبط با AI به بحث پرداختند.
نشست نوآوری در خودروهای پرنده: نمایش XPeng AeroHT eVTOL Flying Car یکی از نوآوری‌های مهم این دوره بود که نشان‌دهنده آینده حمل و نقل هوایی است. این خودروی پرنده که با استفاده از فناوری‌های AI و 5G طراحی شده، توانایی تغییر شکل حمل و نقل شهری را دارد و به عنوان یکی از چشم‌اندازهای جذاب آینده به نمایش گذاشته شد.
در مجموع، جیتکس 2024 با برگزاری رویدادهای متنوع و نشست‌های تخصصی، بستر مناسبی برای نمایش نوآوری‌ها و تبادل دانش در حوزه فناوری‌های نوین فراهم کرد. این رویدادها با محوریت موضوعات کلیدی مانند هوش مصنوعی، 5G ، امنیت سایبری و خودروهای هوشمند، به شرکت‌کنندگان امکان داد تا به بررسی فرصت‌های جدید و ایجاد همکاری‌های استراتژیک در سطح بین‌المللی بپردازند.
در مجموع، جیتکس 2024 با حضور گسترده شرکت‌های بین‌المللی و برجسته، به بستری برای نمایش نوآوری‌های جدید و ایجاد همکاری‌های جهانی تبدیل شد. حضور پررنگ کشورهای مختلف و شرکت‌های بزرگ از سراسر جهان، نشان‌دهنده اهمیت این نمایشگاه به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای فناوری در جهان است. این نمایشگاه نه تنها به معرفی فناوری‌های نوظهور پرداخت، بلکه به ایجاد تعاملات تجاری و تقویت همکاری‌های بین‌المللی نیز کمک کرد و نقش مهمی در شکل‌دهی به آینده فناوری جهانی ایفا کرد.

حضور شرکت‌های ایرانی در جیتکس 2024
نمایشگاه جیتکس 2024، به عنوان بزرگ‌ترین رویداد فناوری جهان، فرصتی بی‌نظیر برای شرکت‌های دانش‌بنیان و نوآور ایرانی فراهم کرد تا توانمندی‌ها و دستاوردهای خود را در عرصه بین‌المللی به نمایش بگذارند. حضور 20 شرکت دانش‌بنیان ایرانی در پاویون ایران که با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی برپا شده بود، نشان‌دهنده تلاش ایران برای ارتقاء جایگاه خود در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح جهانی بود. این شرکت‌ها با ارائه محصولات نوآورانه و راهکارهای فناورانه در حوزه‌های مختلف، گامی مهم در راستای توسعه فناوری و ورود به بازارهای بین‌المللی برداشتند.

پاویون شرکت‌های دانش‌بنیان ایران
صندوق نوآوری و شکوفایی، به عنوان متولی حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، با حضور در جیتکس 2024، پاویون ایران را به منظور نمایش دستاوردهای فناورانه و معرفی محصولات نوآورانه ایرانی برپا کرد. در این پاویون، 20 شرکت دانش‌بنیان ایرانی حضور داشتند که هر یک از آن‌ها در حوزه‌های متنوعی از جمله هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء، اتوماسیون صنعتی، و فناوری‌های سلامت فعال بودند. حضور این شرکت‌ها در یک رویداد بین‌المللی مانند جیتکس، فرصتی برای ارتقاء سطح همکاری‌های بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاران خارجی بود.
 
 نقش و جایگاه ایران در جیتکس 2024
حضور شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی در جیتکس 2024 نشان‌دهنده رشد و پیشرفت قابل توجه کشور در حوزه فناوری‌های نوین و اهمیت آن در صحنه بین‌المللی است. این شرکت‌ها با ارائه محصولات دانش‌بنیان و نوآورانه، توانستند تعاملات مثبتی با دیگر شرکت‌های بین‌المللی برقرار کنند و زمینه‌های همکاری‌های آینده را فراهم سازند. نمایشگاه جیتکس 2024، فرصتی برای معرفی توانمندی‌های فناوری ایران به جهان و ایجاد پل‌های ارتباطی بین ایران و سایر کشورها در حوزه فناوری‌های نوظهور بود.
حضور شرکت‌های ایرانی در این نمایشگاه همچنین به تقویت برند فناوری ایران در سطح جهانی کمک کرد و نقش مهمی در جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و گسترش بازارهای بین‌المللی ایفا کرد. با توجه به استقبال مثبت از محصولات و راهکارهای ارائه شده توسط شرکت‌های ایرانی، انتظار می‌رود که در آینده نیز شاهد حضور پررنگ‌تر ایران در رویدادهای بین‌المللی فناوری باشیم.
در مجموع، حضور شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی در جیتکس 2024، نشان‌دهنده عزم و اراده ایران برای نقش‌آفرینی در آینده فناوری‌های جهانی و توسعه همکاری‌های بین‌المللی است. این نمایشگاه، به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای فناوری جهان، بستری مناسب برای نمایش توانمندی‌های فناورانه ایران و ایجاد فرصت‌های جدید برای رشد و توسعه بیشتر در این عرصه بود.
 
چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی صنعت فناوری در ایران
صنعت فناوری در ایران طی سال‌های اخیر با رشد و پیشرفت قابل توجهی همراه بوده است. توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، تمرکز بر نوآوری‌های تکنولوژیک و گسترش زیرساخت‌های دیجیتال، ایران را به یکی از پیشروان منطقه در حوزه فناوری تبدیل کرده است. با این حال، همانند بسیاری از کشورها، صنعت فناوری در ایران نیز با چالش‌ها و فرصت‌های متعددی مواجه است که می‌تواند مسیر آینده این بخش را تحت تأثیر قرار دهد. در این بخش، به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی صنعت فناوری ایران و تأثیر آن‌ها بر توسعه این بخش در سطح ملی و بین‌المللی می‌پردازیم.

چالش‌های پیش‌روی صنعت فناوری در ایران
با وجود رشد چشمگیر صنعت فناوری در ایران، این بخش همچنان با چالش‌های متعدد و پیچیده‌ای روبه‌رو است که در صورت رفع آن‌ها، می‌توان به توسعه پایدار و رقابت‌پذیری جهانی دست یافت. برخی از مهم‌ترین چالش‌های صنعت فناوری ایران عبارتند از:

تحریم‌های بین‌المللی
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش‌روی صنعت فناوری ایران، تحریم‌های اقتصادی و بین‌المللی است. این تحریم‌ها دسترسی ایران به فناوری‌های پیشرفته، تجهیزات تخصصی، و همکاری‌های بین‌المللی را محدود کرده است. بسیاری از شرکت‌های ایرانی با مشکلاتی نظیر عدم دسترسی به نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای تخصصی، محدودیت در تأمین منابع مالی خارجی، و قطع ارتباط با شرکای تجاری جهانی مواجه‌اند. این موضوع می‌تواند مانعی جدی در راه توسعه فناوری‌های پیشرفته و نوآورانه باشد.

کمبود زیرساخت‌های دیجیتال
هرچند ایران در سال‌های اخیر پیشرفت‌هایی در توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) داشته است، اما کمبود زیرساخت‌های دیجیتال همچنان یکی از چالش‌های عمده به شمار می‌رود. به‌ویژه در مناطق روستایی و کمتر توسعه‌یافته، دسترسی به اینترنت پرسرعت و فناوری‌های دیجیتال محدود است که می‌تواند موجب کاهش فرصت‌های توسعه فناوری در این مناطق شود. بهبود و گسترش زیرساخت‌های دیجیتال، از جمله اینترنت پرسرعت، شبکه‌های 5G ، و مراکز داده، از نیازهای اساسی برای رشد پایدار صنعت فناوری در ایران است.

موانع بوروکراتیک و قانونی
وجود قوانین پیچیده و دست و پاگیر در حوزه‌های فناوری، سرمایه‌گذاری و توسعه کسب‌وکارها یکی دیگر از چالش‌های مهم این صنعت است. بسیاری از شرکت‌های فناورانه با مشکلاتی نظیر عدم شفافیت در مقررات، فرایندهای طولانی اخذ مجوزها، و نبود حمایت‌های قانونی مناسب از حقوق مالکیت فکری مواجه هستند. اصلاح ساختارهای قانونی و ساده‌سازی فرایندهای بوروکراتیک می‌تواند به تسریع توسعه فناوری و جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی کمک کند.

کمبود منابع مالی و سرمایه‌گذاری
یکی دیگر از چالش‌های عمده صنعت فناوری در ایران، محدودیت منابع مالی و سرمایه‌گذاری‌های خصوصی و دولتی است. بسیاری از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان با مشکلاتی نظیر کمبود سرمایه‌گذاری اولیه و عدم دسترسی به منابع مالی مناسب برای توسعه محصولات و خدمات خود مواجه هستند. ایجاد ساختارهای مالی مناسب و حمایت از سرمایه‌گذاری‌های مخاطره‌آمیز (VC) می‌تواند به تأمین مالی این شرکت‌ها کمک کرده و آن‌ها را در مسیر توسعه قرار دهد.

نیاز به توسعه منابع انسانی متخصص
توسعه صنعت فناوری نیازمند نیروی انسانی متخصص و ماهر است. با وجود پیشرفت‌های ایران در تربیت نیروی متخصص در حوزه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، همچنان کمبود نیروی انسانی در برخی از تخصص‌ها، به‌ویژه در زمینه‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی، امنیت سایبری، و علوم داده، احساس می‌شود. جذب و نگه‌داشت نیروی انسانی ماهر و فراهم کردن آموزش‌های تخصصی مداوم، از جمله نیازهای ضروری صنعت فناوری ایران است.

فرصت‌های پیش‌روی صنعت فناوری در ایران
با وجود چالش‌های موجود، صنعت فناوری ایران با فرصت‌های بسیاری روبه‌رو است که می‌تواند مسیر توسعه و رشد این بخش را هموارتر کند. بهره‌برداری از این فرصت‌ها می‌تواند ایران را به یکی از قطب‌های فناوری در منطقه تبدیل کند و زمینه‌ساز ورود به بازارهای جهانی باشد. برخی از مهم‌ترین فرصت‌های پیش‌روی صنعت فناوری ایران عبارتند از:
رشد شرکت‌های دانش‌بنیان
توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و حمایت از نوآوری‌های فناورانه، یکی از مهم‌ترین فرصت‌های صنعت فناوری در ایران است. در سال‌های اخیر، تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان به‌طور چشمگیری افزایش یافته و بسیاری از این شرکت‌ها توانسته‌اند محصولات و خدمات نوآورانه‌ای در حوزه‌های مختلف فناوری ارائه دهند. حمایت از این شرکت‌ها و تسهیل فرآیندهای مربوط به جذب سرمایه‌گذاری، توسعه بازارهای صادراتی و تقویت زیرساخت‌های فناوری می‌تواند به رشد پایدار این بخش کمک کند.

استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای
موقعیت جغرافیایی ایران به عنوان پل ارتباطی بین آسیا و اروپا، فرصت مناسبی برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های منطقه‌ای در حوزه فناوری فراهم می‌کند. ایران می‌تواند با توسعه همکاری‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، به ویژه با کشورهای همسایه و عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO)، در راستای توسعه صنعت فناوری گام‌های مؤثری بردارد. حضور فعال در بازارهای منطقه‌ای و ایجاد تعاملات تجاری و فناورانه با کشورهای منطقه، می‌تواند به گسترش بازارهای داخلی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی کمک کند.

پیشرفت در حوزه هوش مصنوعی و فناوری‌های نوظهور
ایران با داشتن متخصصان ماهر و دانشگاه‌های برتر، پتانسیل بالایی در حوزه توسعه هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء (IoT) و فناوری‌های نوظهور دارد. این فناوری‌ها می‌توانند در صنایع مختلف از جمله بهداشت، حمل‌ونقل، کشاورزی، و تولید نقش کلیدی ایفا کنند. سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها و ایجاد بسترهای مناسب برای توسعه و تجاری‌سازی این فناوری‌ها، می‌تواند به ایجاد تحول در صنایع مختلف و افزایش رقابت‌پذیری ایران در سطح جهانی منجر شود.

بازار گسترده داخلی
ایران با جمعیت بیش از 80 میلیون نفر و نرخ بالای نفوذ اینترنت و تلفن‌های هوشمند، دارای یک بازار داخلی گسترده و پویاست. این بازار، فرصت مناسبی برای شرکت‌های فناورانه داخلی فراهم می‌کند تا با توسعه محصولات و خدمات نوآورانه، نیازهای داخلی را برآورده کنند و به گسترش بازارهای خود بپردازند. افزایش تقاضا برای خدمات دیجیتال، بانکداری الکترونیک، تجارت الکترونیک و محصولات فناورانه می‌تواند به توسعه سریع‌تر صنعت فناوری در کشور کمک کند.

حمایت‌های دولتی و برنامه‌های توسعه‌ای
دولت ایران در سال‌های اخیر برنامه‌های متعددی برای حمایت از صنعت فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان تدوین کرده است. این برنامه‌ها شامل تسهیلات مالی، معافیت‌های مالیاتی، ایجاد زیرساخت‌های فناوری و تقویت مراکز رشد و شتاب‌دهنده‌هاا ست. اجرای این برنامه‌ها می‌تواند زمینه‌ساز رشد شرکت‌های نوآور و تقویت صنعت فناوری در کشور باشد.

راهبردها برای مقابله با چالش‌ها و بهره‌برداری از فرصت‌ها
با توجه به چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی صنعت فناوری در ایران، اتخاذ راهبردهای مناسب برای توسعه پایدار این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از مهم‌ترین راهبردها که می‌تواند به تقویت صنعت فناوری ایران کمک کند عبارتند از:
تسهیل جذب سرمایه‌های خارجی: با ایجاد فضای مناسب برای سرمایه‌گذاری و رفع موانع قانونی و بوروکراتیک، ایران می‌تواند سرمایه‌گذاران خارجی را برای حضور در صنعت فناوری جذب کند.
گسترش همکاری‌های بین‌المللی: توسعه تعاملات تجاری و فناورانه با کشورهای منطقه‌ای و جهانی، به ویژه در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی و امنیت سایبری، می‌تواند به گسترش بازارهای فناوری ایران کمک کند.
تقویت آموزش‌های تخصصی: تمرکز بر آموزش‌های تخصصی در حوزه‌های فناوری‌های پیشرفته و فراهم‌سازی بسترهای مناسب برای تربیت نیروی انسانی ماهر، از جمله نیازهای ضروری برای رشد پایدار صنعت فناوری است.
توسعه زیرساخت‌های دیجیتال: بهبود زیرساخت‌های ارتباطی و فناوری اطلاعات، به‌ویژه در مناطق کمتر توسعه‌یافته، می‌تواند به گسترش فناوری‌های دیجیتال و افزایش بهره‌وری در سطح ملی کمک کند.
تأثیر جهانی و چشم‌انداز آیندهGITEX 2024  همچنان به عنوان یکی از رویدادهای برتر فناوری در سطح جهانی شناخته می‌شود و بازارهای مختلفی از سراسر جهان را به هم متصل می‌کند. گسترش این نمایشگاه با رویدادهای جانبی مانند GITEX Europe در برلین، GITEX Asia در سنگاپور و GITEX Africa در مراکش نشان از نفوذ رو به افزایش آن در صحنه فناوری جهانی دارد. نوآوری‌های ارائه‌شده، به ویژه در حوزه هوش مصنوعی و فناوری‌های نوظهور، زمینه‌ساز تحولات صنعتی در سال‌های آینده خواهند بود.
در نتیجه، GITEX 2024  نه تنها رکوردهای جدیدی از نظر تعداد شرکت‌کنندگان به ثبت رساند، بلکه ایده‌ها، فناوری‌ها و همکاری‌های جدیدی را معرفی کرد که شکل‌دهنده آینده صنایع جهانی خواهند بود. شرکت‌های ایرانی نیز با حضور موفق خود در این نمایشگاه، به تبادل نوآوری‌های فناورانه در سطح بین‌المللی کمک کردند.
در نهایت، با برنامه‌ریزی دقیق و اجرای راهبردهای مناسب، صنعت فناوری ایران می‌تواند از چالش‌های موجود عبور کرده و از فرصت‌های موجود برای توسعه و رقابت‌پذیری در سطح جهانی بهره‌برداری کند. حضور در رویدادهای بین‌المللی مانند جیتکس 2024 و نمایش توانمندی‌های فناورانه کشور، یکی از گام‌های مهم در این مسیر است.