تاریخ : يکشنبه 5 آذر 1402
کد 4393

گزارش ویژه اتاق تبریز از حضور صنایع فولادی آذربایجان‌شرقی در بیستمین نمایشگاه ایران متافو 1402

تبلور بخش خصوصی در میان فولادی‌ها

بیستمین نمایشگاه بین‌المللی متالورژی (ایران متافو) صبح جمعه سوم آذرماه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی افتتاح و آغاز به‌کار کرد. در این دوره از برگزاری متافو ١۴٠٢، صنایعی نظیر فولاد، صنایع معدنی، فلزات غیرآهنی، ریخته‌گری، ماشین‌کاری، نسوزها و... حضور دارند.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی تبریز، بیستمین نمایشگاه بین‌المللی متالورژی با مشارکت ۶۳۹ شرکت داخلی و خارجی از ٢٢ کشور خارجی آلمان، چین، ایتالیا، ژاپن، ترکیه، اسپانیا، انگلیس، فرانسه، هنگ‌کنگ، سوئیس، هند، روسیه، تایوان، کره جنوبی، جمهوری چک، امارات، اسلوونی، آفریقای جنوبی، مالزی، اتریش، آمریکا و سوئد در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شود.
این نمایشگاه با هدف بهره‌مندی حداکثری از توان و ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان، با محوریت فولاد، صنایع معدنی، فلزات غیرآهنی، مس، آلومینیوم، روی، ریخته‌گری، قالب‌سازی، ماشین‌کاری، آهنگری، نسوزها، گروه‌های صنعتی و عملیات حرارتی با حضور فعالان این حوزه از ایران، برپا شده است.
۴۶۰ شرکت داخلی، قریب به ۷۰ شرکت دانش‌بنیان و ۸۸ شرکت خارجی در این دوره متافو با نمایش صنایع معدنی، فلزات غیرآهنی، فولاد، ریخته‌گری، قالب‌سازی، ماشین‌کاری، آهنگری، نسوزها، کوره‌های صنعتی و عملیات حرارتی، فولاد و سایر گروه‌های مرتبط دایر شده است.
تعداد شرکت‌کنندگان در نمایشگاه امسال ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است و گروه‌های اصلی نمایشگاه، آهن و فولاد هستند که به صورت گسترده حضور داشته و حضور آنها همچون روال سال‌های گذشته چشمگیر است.
یکی از ویژگی‌های ایران متافو 1402 حضور پر رنگ صنایع فولادی استان آذربایجان‌شرقی در این نمایشگاه است. حضور در میان صنایع فولادی استان آذربایجان‌شرقی که بخش مهمی از آنها بر پایه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی شکل گرفته، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ایران متافو 1402 است.
این گزارش تلاش کرده ضمن گفتگو با فعالان صنعت فولاد آذربایجان‌شرقی، نگاهی دقیق به وضعیت نمایشگاه ایران متافو 1402 و وضعیت صنایع فولادی در این استان داشته باشد.
 
عدم حضور تعداد زیادی شرکت فولادی در نمایشگاه به دلیل کمبود فضا
کریم رحیمی، مدیرعامل فولاد ناب تبریز، با اشاره به این مساله که امسال استقبال بسیار خوبی از نمایشگاه انجام شده، گفت: ساعت شروع نمایشگاه با توجه به ماهیت آن بسیار زود است. به نظر ما باید بین ساعت 10 تا 17 بود بهتر بود. البته با توجه موقعیت محل دائمی نمایشگاه بین‌المللی تهران و معضلات شهری و ترافیک هم وجود دارد.
وی افزود: متاسفانه تا جایی که من اطلاع دارم بالغ بر 400 شرکت فولادی یا شرکت‌های حاضر در حوزه فولاد به دلیل کمبود جا نتوانستند امسال غرفه بگیرند. این در حالی است که می‌شد با در نظر گرفتن سالن‌های بیشتر و فضای بزرگ‌تر این قضیه را حل و فصل کرد.
رحیمی تاکید کرد: نمایشگاه محل تلاقی واحدهای تولیدی با تامین‌کنندگان است. هم‌چنین فرصت بسیار خوب و مغتنمی است تا واحدها بتوانند تجارب و دستاوردهای همدیگر را ببیند و به یکدیگر انتقال دهند.
این فعال حوزه فولاد ادامه داد: با توجه به اینکه در روز اول نمایشگاه هستیم به نظر می‌رسد، استقبال خوبی از نمایشگاه صورت گرفته و این مساله نشان می‌دهد که جایگاه فولاد در کشور جایگاه برجسته‌ای است.
مدیرعامل فولاد ناب تبریز با اشاره به موقعیت صنایع فولادی در اقتصاد ایران گغت: صنایع فولادی بعد از پتروشیمی و معیانات گازی از نظر حجم صادرات و میزان ارزآوری، واقعا جایگاه بسیار خوبی دارد.
 
20 درصد واحدهای فولادی کشور در استان آذربایجان شرقی قرار دارد
او ضمن بیان وضعیت صنایع فولادی در استان آذربایجان‌شرقی تصریح کرد: علی‌رغم اینکه استان آذربایجان‌شرقی پایه معدنی آهن ندارد، اما جایگاه بسیار خوبی در حوزه صنایع فولادی دارد. به طوری که نزدیک 20 درصد واحدهای فولادی کشور را استان ما دارد. نزدیک 15 درصد حجم تولید کشور به این استان مربوط است. نزدیک 10 درصد از صادرات کل کشور از این استان انجام می‌شود.
وی ادامه داد: ذکر این نکته خیلی به جا خواهد بود که بگویم تمامی این شرایط توسط بخش خصوصی در استان آذربایجا‌ن‌شرقی اتفاق افتاده و من فکر می‌کنم با رفع بعضی از مشکلات و چالش‌هایی که وجود دارد، می‌توانیم شاهد توسعه بسیار زیادی باشیم.
رحیمی در پایان با اشاره به چالش‌های این صنعت گفت: مباحثی چون حامل‌های انرژی، تامین مواد خام و پایدار و بحث سرمایه در گردش و... از مهم‌ترین چالش‌های این حوزه در استان آذربایجان‌شرقی است. اگر برای این موارد و مسائل راهکاری ارائه و برای آن چاره‌اندیشی شود، فکر می‌کنم استان ما توانایی این را دارد که از جایگاه امروز نیز بالاتر برود.
 
بهای تمام شده برای مصرف‌کننده خارجی به دلیل تحریم‌ها گران است
حسین نایب‌درختان، نایب رئیس انجمن فولاد آذربایجان و مدیر بازرگانی شرکت آذرفولاد امین درباره شرایط برگزاری بیستمین دوره ایران متافو گفت: فضای نمایشگاه در روز افتتاحیه خیلی خوب بوده، چرا که ایران دومین تولیدکننده آهن اسفنجی در دنیاست.
وی افزود: انرژی و نیروی کار ارزان، توانمندی‌هایی صنایع فولادی و قیمت پایین فولاد تولید شده در ایران، باعث شده کشورهای حوزه خلیج فارس، افغانستان، عراق، آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، کشورهای قفقاز و... همه به سمت کشور ما سوق پیدا کنند.
نایب‌درختان ادامه داد: اگر این تحریم‌های ظالمانه نبودند، ما با فولاد می‌توانستیم در جامعه جهانی از نظر اقتصادی نقش بازی کنیم و محصولات خود را بهتر بفروشیم. ولی متاسفانه با توجه به کیفیت محصولات و پایین بودن قیمت متاسفانه به علت تحریم‌ها اکثر کشورهای اروپایی نمی‌توانند از ما خرید کنند. از سوی دیگر به دلیل تلاش برای دور زدن تحریم‌ها و رساندن محصولات به دست مشتریان، بهای تمام شده برای مصرف‌کننده گران است.
مدیر بازرگانی شرکت آذرفولاد امین با اشاره به حضور خریداران خارجی در نمایشگاه ایران متافو امسال تصریح کرد: در این نمایشگاه بازدیدکننده خارجی هم حضور دارد و حداقل 50 درصد از بازدیدکننده‌های ما خارجی هستند اما فقط 10درصد از آنها موفق می‌شوند که از ما جنس بخرند. دولت باید تدابیری برای این مشکل انجام دهد تا این مسائل و مشکلات را بردارد.
نایب‌درختان با اشاره به ساعت برگزاری نمایشگاه گفت: ساعت برگزاری نمایشگاه خوب نیست. روز افتتاحیه نمایشگاه جمعه بود و مردم در نمایشگاه حضور داشتند اما با شروع روز کاری مردم سر کار می‌روند و توانایی برای آمدن به نمایشگاه را ندارند. حتی همین چند وقت پیش که ما در نمایشگاه اربیل در کشور عراق حضور داشتیم، آن نمایشگاه از ساعت 11 شروع می‌شد و تا ساعت 7 بعدازظهر ادامه داشت.
 
آذربایجان‌شرقی بزرگ‌ترین بخش خصوصی حوزه فولاد
نایب رئیس انجمن فولاد آذربایجان با اشاره به وضعیت صنایع فولادی در این استان گفت: آذربایجان‌شرقی بزرگترین بخش خصوصی حوزه فولاد و به خوبی در حال کار است و جز صنایع موفق ایران و استان محسوب می‌شود. هم‌اکنون در آذربایجان شما کارخانه‌ای را پیدا نمی‌کنید که کارگران در آن اعتصاب کنند یا از نظر حقوق و مزایا گله‌مند باشند. بخش خصوصی حوزه فولاد در آذربایجان‌شرقی به خوبی فعال است.
وی درباره چالش‌های این صنعت تصریح کرد: متاسفانه برخی از قوانین دست‌و پا گیر دولتی در مقابل فعالان حوزه فولاد وجود دارد که مشکلاتی برای ما به وجود آورده است. بزرگترین مشکل ما کارت‌های بازرگانی یک بار مصرف است. دارندگان این کارت‌ها بارهای داخلی را به قیمت ارزان می‌خرند و در بازارهای جهانی می‌فروشند اما تا آنجایی که ما خبر داریم 80 درصد آنها تعهداتشان را انجام نمی‌دهند. خواهش ما از مسئولین امر این است که این کارت‌های بازرگانی را مدنظر داشته باشند و در راستای حل این مشکل اقدام کنند.
 
نمایشگاهی مفید برای صنعت فولاد
علی نواداد، دبیر انجمن فولاد آذربایجان، با اشاره به برگزاری نمایشگاه ایران متافو 1402 گفت: برگزاری نمایشگاه‌ها عمدتا با هدف شناساندن ظرفیت‌های مختلف در واحدهای صنعتی و تولیدی است. ایران متافو برای صنعت فولاد در این زمینه انصافا در طول نمایشگاه‌های مختلف تاثیر به‌سزایی داشته است. امروز که اولین روز نمایشگاه است، خوشبختانه ازدحام جمعیت داریم. این نمایشگاه در هر حالت برای صنعت فولاد مفید خواهد بود.
وی افزود: برگزاری این نمایشگاه‌ها در جهت معرفی ظرفیت‌ها به همکاران در شهرها و استان‌های مختلف هم مفید است. ما بعضا فکر می‌کنیم که نمایشگاه‌ها برای معرفی ظرفیت‌های بین کشورهای مختلف است. احساس من این است که حتی در استان آذربایجان‌شرقی افرادی هستند که به‌دنبال آشنایی با ظرفیت‌های فولادی استان هستند و در تلاش برای کسب اطلاعات هستند.
نواداد تاکید کرد: این ظرفیت‌ها هر چه بیشتر در فضای نمایشگاهی معرفی شود، در جهت بهبود وضعیت صنعت و تولید در کشور است.
این فعال صنعت فولاد با اشاره به این مساله که استان آذربایجان‌شرقی رتبه اول تولید بخش خصوصی در فولاد را دارد، گفت: بعد از استان‌های اصفهان و خوزستان که بخش دولتی در آن فعال است یا نهایتا خصولتی هستند، ظرفیت استان آذربایجان‌شرقی در بخش خصوصی است و فقط یک واحد از 85 واحد در استان مربوط به بخش دولتی است.
 
ظرفیت تولید فولاد در استان آذربایجان شرقی سالانه 6 میلیون تن است
دبیر انجمن فولاد آذربایجان تاکید کرد: ما سالانه 6 میلیون تن تولید فولاد داریم. البته ظرفیت اسمی استان در این صنعت 12 میلیون تن است اما به دلیل مشکلات کمبود انرژی برق در تابستان و کمبود انرژی گاز در زمستان و سایر مواردی که می‌تواند پیش بیاید، فعلا همین 6 میلیون تن تولید می‌شود.
وی افزود: 15 تا 20 درصد این محصولات به عنوان صادرات به کشورهای مختلف انجام می‌شود. 40 هزار نفر در این صنعت اشتغال داریم و از نظر تبادل مالی حتی در اقتصاد منطقه و کشور هم تاثیرگذار است.
نواداد درباره چالش‌های عمده این صنعت گفت: چالش عمده فولادی‌ها چالش انرژی است. متاسفانه در تابستان به دلیل کمبود انرژی برق حداقل یک روز در هفته تعطیل هستیم. بعضا به دلیل برخی از ناهماهنگی‌ها این تعطیلی می‌تواند دو روز هم شود و دو روز تعطیلی بدون اطلاع خیلی مشکلات بیشتری هم دارد.
 
پیشرفت تکنولوژی مصرف آب در صنعت فولاد را منطقی کرده است
این فعال حوزه فولاد افزود: یکی از مسائلی که در افکار عمومی درباره صنعت فولاد مطرح می شود، مساله مصرف زیاد آب است. اما با توجه به پیرفت تکنولوژی خوشبختانه غالب مصرف آب صنعت فولاد در استان آذربایجان شرقی به صورت چرخشی به درون صنعت بر می‌گردد و روندی که در طول سال‌های گذشته بوده الان بهبود پیدا کرده و مصرف آب در این صنایع منطقی شده است.
نواداد ادامه داد: اخیرا من بازدیدی از یکی از واحدهای جدید در حال احداث بازدید داشتم. این کارخانه 80 لیتر در ثانیه فاضلاب منطقه را وارد مجموعه می‌کند و 68 لیتر آن را به عنوان آب قابل استفاده می‌کنند و مابقی را در حوزه صنعت فولاد مورد استفاده قرار می‌دهند.
دبیر انجمن فولاد آذربایجان در پایان گفت: ساعت برگزاری نمایشگاه مناسب نیست و من در هیچ نمایشگاه داخلی و خارجی ندیدم که نمایشگاه ساعت 8 صبح برگزار شود. همچنین بازدیدکننده خارجی روز اول نمایشگاه زیاد نبوده و چند نفری که حضور داشتند چینی بودند.
 
بخش خصوصی باعث رشد صادرات فولاد می‌شود
علی مناف‌رویان، مدیرعامل شرکت‌ فولاد نصر آذربایجان با اشاره به برگزاری نمایشگاه در روز افتتاحیه گفت: امسال نمایشگاه ایران متافو از سال‌های قبل رونق بیشتری دارد و همکاران و بازدیدکنندگان در حال تلاش زیادی هستند. صنایع فولادی در استان آذربایجان شرقی فعال هستند و نزدیک به 70 درصد از محصولات تولیدی این استان صادر می‌شود و محصولات کیفیتی جهانی دارد.
مناف‌رویان با اشاره به حضور بخش خصوصی در صنعت فولاد استان آذربایجان شرقی گفت: 70 درصد صنعت فولاد در آذربایجان شرقی در اختیار بخش خصوصی و 30 درصد در دست بخش دولتی است. اگر آن 30 درصد بخش دولتی هم در اختیار بخش خصوصی بود، حتما صادرات ما رشد می‌کرد و باعث افزایش تولید می‌شد.
او در پایان گفت: ساعت برگزاری نمایشگاه اگر 10 صبح تا 5 بعدازظهر بود، خیلی بهتر می‌شد.
 
فرصتی برای تعامل در زمینه تامین مواد مصرفی
نازلی صحرایی، مدیر بازرگانی صنایع فولاد کاوه تیکمه داش، با بیان این مطلب که امسال یکی از سال‌های شلوغ نمایشگاه ایران متافو از نظر حضور صنایع فولادی است، گفت: در روز اول نمایشگاه ما از ساعت 8 صبح بازدیدکننده داشتیم. تعداد مراجعه‌کننده به غرفه ما خیلی زیاد بوده و توانستیم با مشتری‌های تازه و قدیمی ارتباط برقرار کنیم. این دیدارها و تعاملات برای تولیدکننده‌ها از لحاظ تامین مواد مصرفی خیلی می‌تواند مساعد باشد. همچنین تامین‌کننده‌های مواد اولیه هم حضور خوبی در نمایشگاه داشته‌اند.
وی افزود: با اینکه نمایشگاه در بازه زمانی ساعت 8 صبح تا 3 بعدازظهر برگزار می‌شود، اما امیدوار هستیم صاحبان صنایع فولادی و صنایع وابسته در روزهای کاری به نمایشگاه مراجعه کنند.
صحرایی با اشاره به این مساله که استان آذربایجان‌شرقی در زمینه صنایع فولادی کارخانه‌های قدرتمندی مخصوصا در زمینه نورد دارد، تصریح کرد: رقابت سالمی بین این کارخانه‌ها وجود دارد و این رقابت باعث رشد صنعت در استان و بالا رفتن کیفیت محصولات شده است. از سوی دیگر رقابت سالمی هم برای تولید محصولات تازه وجود دارد که کمک زیادی به پیشبرد کارها می‌کند.
مدیر بازرگانی صنایع فولاد کاوه تیکمه داش درباره چالش‌های صنایع فولادی استان گفت: تنها مشکل فعالان در زمینه تولید نورد درباره تامین شمشهای قوسی است که کارخانه‌های تولیدکننده آن دور و صنایع فولادی استان مجبور به صرف هزینه حمل بالایی هستند.
 
حضور در ایران متافو برای حفظ جایگاه و توسعه بازار
نورالله خیری، مدیر توسعه منابع انسانی و روابط عمومی شرکت فولاد جاوید بناب، با اشاره به این مساله که صنایع حاضر در ایران متافو با یک هدف واحد در نمایشگاه شرکت نمی‌کنند، گفت: شرکت فولاد جاوید بناب که 20 سال سابقه فعالیت دارد برای حفظ جایگاه و توسعه بازار شرکت در نمایشگاه شرکت کرده است. خوشبختانه این شرکت مشتری‌های خود را دارد و عمده مشتری‌ها هم بازارهای صادراتی هستند و به بیش از 14 یا 15 کشور صادرات دارد و عمده تولیدات هم صادر می‌شود.
وی معتقد است: شرکت‌های فولادی قطعا به حضور در نمایشگاه نیاز دارند. ما رکود نسبی در داخل کشور داریم و یک سری وقایع و اتفاقات بین‌المللی هم در اطراف ایران در حال وقوع است. بازار به طور مدام تحت تاثیر قرار می‌گیرد و بالا و پایین می‌شود. شرکت‌های فولادی هم اگر بخواهند در بازارهای داخلی یا خارجی ادامه حیات داشته باشند، باید دیده شوند، با مشتریان ارتباط بگیرند، مشتریان خارجی را پیدا و بازار جدید ایجاد کنند. حضور در نمایشگاه قطعا به عنوان یکی از ابزارهای توسعه بازار، ارتباط و حفظ نام و توسعه برند لازم است.
 
نمایشگاه وجهه بین‌المللی خود را ندارد
خیری یکی از مشکلات بزرگ ایران متافو را عدم حضور بازدیدکننده خارجی می‌داند: اگر نگاهی به فضای نمایشگاه بیندازید، فکر نمی‌کنم به تعداد انگشتان مشتری خارجی در غرفه‌ها ببینید. تا چند سال پیش اما وضعیت به گونه دیگری بود. معمولا از هند، ایتالیا، کشورهای اروپایی، آفریقایی، آسیای شرقی، چین، حاشیه خزر و حاشیه خلیج فارس در نمایشگاه مشتری داشتیم. متاسفانه نمایشگاه الان شکل بین‌المللی خود را ندارد و بسیار کم‌رنگ شده است.
وی ادامه داد: تعدد شرکت‌های فولادی در استان آذربایجان شرقی زیاد است و بیش از 20 شرکت فعال در زمینه‌های ریخته‌گری، ذوب، نورد و... به فعالیت مشغول هستند.
او با اشاره به چالش‌های پیش روی صنایع فولادی استان گفت: متاسفانه نگرانی‌هایی برای صنایع فولادی درباره تامین مواد اولیه وجود دارد چون در استان آذربایجان شرقی سنگ آهن وجود ندارد و ما باید سهمی از منابع سنگ آهن کشور داشته باشیم. همچنین ما درگیر مشکل انرژی به خصوص آب و برق هستیم.
خیری در پایان خاطرنشان کرد: از سوی دیگر موقعیت استراتژیک استان آذربایجان شرقی با همسایه‌های ایران باعث شده که ظرفیت مناسبی برای این ارتباط شکل بگیرد. همچنین محصولی که در این استان تولید می‌شود قابل رقابت با بهترین محصولات تولید شده در دنیاست. آذربایجان شرقی هم به لحاظ نیروی انسانی و هم سرمایه‌گذاری به لحاظ سخت‌افزاری موقعیت مناسبی در کشور دارد.       
 
آلبوم تصاویر بیستمین نمایشگاه بین‌المللی متالورژی (ایران متافو)