در سیامین سالگرد انتشار گزارش سالانه سرمایه گذاری جهانی، آنکتاد گزارشی با عنوان "تولید بینالمللی ورای بیماری همه گیر کرونا WIR2020 International Production, Beyond the Pandemic را در اختیار کشورهای عضو قرار داده است. همانگونه که ملاحظه میشود این گزارش توضیحاتی را در زمینه آخرین روندها و چشم انداز سرمایه گذاری جهانی و منطقهای ارائه داده و ضمن بررسی جدیدترین تحولات مرتبط با سیاستهای ملی و توافقنامههای سرمایه گذاری بینالمللی، اثرات شیوع بیماری همهگیر کرونا بر روندها و سیاستها را مورد ارزیابی قرار داده است.
در بخش ابتدائی گزارش، ضمن نگاهی تاریخی و گذرا بر تولید بین المللی طی سه دهه گذشته، روندهای احتمالی دهه پیش رو تا سال 2030، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. این گزارش شامل فصل جدیدی با عنوان سرمایه گذاری در اهداف توسعه پایدار است که در واقع پیشرفت های بدست آمده در زمینه بسیج و هدایت سرمایه گذاریها در زمینه اهداف توسعه پایدار را در بازه زمانی 5 سال نخست پس از تصویب، مورد ارزیابی قرار می دهد. چکیدهای از اهم یافتههای این گزارش به شرح زیر است:
- بحران کرونا باعث سقوط چشمگیر سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی FDI خواهد شد. پیش بینی میشود جریان جهانی FDI که در سال 2019 بالغ بر 1.54 تریلیون دلار بوده در سال جاری (2020) تا 40 درصد کاهش یافته و برای اولین بار از سال 2005، به زیر 1 تریلیون دلار برسد.
- شاخصهای اولیه نشان میدهد که بحران کرونا، اثرگذاریهای بسیار فوری داشته است. هر چند که در نقاط مختلف دنیا، درجات آن متفاوت است. اقتصادهای درحال توسعه، با توجه به شدت وابستگی به FDI و عدم توانائی در حمایت از اقتصادهای داخلی (در مقایسه با کشورهای توسعه یافته) بیشترین صدمه را متحمل شده اند.
- با وجود کاهش شدید FDI، سیستم تولید بینالمللی همچنان نقش مهمی در رشد و توسعه اقتصادی بازی خواهد کرد. در عین حال باید در نظر داشت، جهان در شرف تجربه تحولی شگرف طی یک دهه آتی است. این تحول باعث ایجاد چالشها و فرصتهائی برای سیاستگذاران حوزههای سرمایهگذاری و توسعهائی خواهد شد.
- عمدهترین چالشها را میتوان در حوزه افزایش واگذاریها، جابجایی و انحراف سرمایه گذاریها و آغاز رقابت بسیار جدی و شدید برای جذب سرمایهگذاری دانست. اصلیترین فرصتها نیز در زمینه اشتیاق سرمایهگذاران برای تنوع بخشیدن، ایجاد فراوانی و مقاوم سازیها خواهد بود. ضمناینکه وجود زیرساختهای الکترونیکی و دیجیتالی، باعث تقویت برنامهها و خدمات جدید و بهبودی زنجیره ارزش جهانیGVC میشود.
- هرچند شاهد کاهش رشد عمومی خواهیم بود ولی سرمایهگذاری در حوزههای زیرساخت، کاهش آلام ناشی از تغییرات آب و هوائی، مواد غذایی و کشاورزی، بهداشت، ارتباطات از راه دور، و زیست بوم و تنوع زیستی افزایش قابل ملاحظه ای خواهند داشت.
- صندوقهای مرتبط با طرح های پایدار از نظر تعداد، تنوع و اندازه به سرعت رشد کرده است. بنابر ارزیابی آنکتاد، بودجه اختصاص یافته به سرمایهگذاری در توسعه پایدار درحالحاضر بالغ بر 1.2 تا 1.3 تریلیون دلار است. بااینحال، بیشتر این وجوه در کشورهای توسعه یافته (به عنوان مثال در انرژی تجدید پذیر) سرمایهگذاری شده است.
- مجموعه جدیدی از اقدامات جهانی برای تسهیل سرمایهگذاری بخش خصوصی در اهداف توسعه پایدار در جهان درحالتوسعه بسیار ضروری است. برنامه اقدام جدید آنکتاد نیز تلاشی در این جهت بوده و درصدد ارائه چارچوبی مناسب و قابل اجرا برای سرمایه گذاریها در چارچوب اهداف توسعه پایدار 2030 است.